Veel jongens en meisjes gaan wanneer ze last krijgen van puistjes of acne naar de huisarts en vervolgens naar de dermatoloog. Veelal wordt begonnen met een uitwendige antibiotica in de vorm van een gel of crème die plaatselijk toe te passen is. Maar vaak wordt er ook een antibioticakuur voorgeschreven in de vorm van medicijnen.
Soms is een antibioticakuur niet te vermijden. Het ligt dan aan de ernst van de acne. Echter in veel gevallen kan er ook zonder het innemen (of opsmeren) van antibiotica een (gezonde en goede) oplossing gevonden worden. (zie Voeding & Supplementen)
Met een antibioticakuur kan snel resultaat verkregen worden. Maar omdat aan antibioticakuren ook nadelen verbonden zijn, en soms zelfs schadelijk kunnen zijn voor je lichaam, hebben we het een en ander voor je op een rijtje gezet.
1: Uitwendig
– Benzoylperoxide
– Tretinoïne-creme
– Adapaleen gel (Differin ®)
– Erythromycine cutaan
– Clindamycine cutaan
2: Inwendig
– Diane-35 ®
– Minocycline
– Doxycycline
– Tetracycline
– Erythromycine
– Isotretinoine (Roaccutane®)
Bij 1: Uitwendig
De volgende producten worden met name bij een ‘lichte’ vorm van acne voorgeschreven. Vaak zijn dit de eerste crèmes die voorgeschreven worden, voor er wordt overgegaan op een ander product.
voordelen
– wordt zeer veel toegepast en is zonder recept verkrijgbaar
– werkt antiseptisch (verlaging van het aantal bacteriën op de huid) en keratolytisch (het ‘ontstopt’ de comedonen)
– kan goed gecombineerd worden met orale antibiotica
– is een veilig middel en kan in de zwangerschap worden toegepast
nadelen
– veroorzaakt soms lokale huidirritatie en soms contactallergie
– bleekt kleding en linnengoed
voordelen
– werkt keratolytisch (het ‘ontstopt’ de comedonen)
nadelen
– kan lokale huidirritatie veroorzaken
– geeft extra irritatie bij zonnig weer
– niet gebruiken bij zwangerschap
Adapaleen gel is, net als tretinoïne crème, een retinoïde. Het werkt even krachtig als tretinoïne crème, maar geeft minder irritatie .
voordelen
– werkt keratolytisch en remt de ontstekingscomponent van acne
– stabiel ten opzichte van (UV) licht, zuurstof en benzoylperoxide
– vetvrije gel
nadelen
– niet gebruiken bij zwangerschap
2: Inwendig
Dit zijn lokaal te gebruiken antibiotica die vaak voorgeschreven worden als de producten uit de eerste fase niet voldoende gereageerd hebben of als er sprake is van een ‘zwaardere’ vorm van acne. Vaak wordt er ook een combinatie gemaakt.
voordelen
– wordt geadviseerd wanneer de therapieën zoals beschreven bij behandeling van lichte acne onvoldoende effect geven
– zowel in ‘depflacon’ en als gel verkrijgbaar
– na 1-2 weken zijn de eerste effecten zichtbaar
– ook te gebruiken tijdens de zwangerschap
nadelen
– kan huidirritatie ontstaan
voordelen
– in ‘depflacon’ verkrijgbaar
– na 1-2 weken zijn de eerste effecten zichtbaar
nadelen
– kan huidirritatie ontstaan
– niet tijdens de zwangerschap gebruiken
Inwendig
Diane-35 ®
Vrouwen met matig ernstig tot ernstige acne kunnen kiezen voor behandeling met orale anticonceptiva. Vooral de Diane-35 ® is hiervoor geschikt. Het bevat twee hormonen: ethinyl oestrodiol (een oestrogeen) en cyproteronacetaat (anti-androgeen). Diane 35 vermindert o.a. de talgproductie in de huid.
Voordelen
- eenvoudig toe te passen therapie
- vaak effectief
- te combineren met andere therapieën
Orale anticonceptiva, zoals Diane 35, hebben een aantal nadelen, waaronder:
- verhoogde kans op thrombose en embolieen (bloedklontering in de vaten)
- kans op hoofdpijn, misselijkheid en pijnlijke borsten
- kans op pigmentvlekken in het gelaat
Er zijn verschillende antibiotica kuren die kunnen worden voorgeschreven. Het zijn medicijnen tegen acne en werken door een sterke verlaging van de hoeveelheid bacteriën op de huid. Antibioticakuren tegen acne moeten altijd langere tijd worden volgehouden (weken tot maanden).
De meest gebruikelijke zijn:
- minocycline
- doxycycline
- tetracycline
- erythromycine
mogelijke nadelen aan deze therapie:
- maag- en darmklachten, vooral door verstoring van het bacterie-evenwicht in de darmen
- overgevoeligheid voor zonlicht op de huid
- verhoogde kans op candida-infectie (=gist infectie), vooral vaginaal gelokaliseerd
- de anticonceptie pil wordt door de antibiotica minder betrouwbaar
Het is belangrijk dat je je goed door je arts laat informeren over de mogelijke bijwerkingen van het specifieke antibioticum dat je gaat gebruiken en lees ook goed de bijsluiter door.
Isotretinoine (Roaccutane®)
Isotretinoine geeft een sterke remming van de talgproductie en heeft invloed op bepaalde aspecten van de productie van huidcellen (keratinisatie). Beide factoren spelen een rol in het ontstaan van acne.
Zoals bij alle sterke geneesmiddelen zijn er ook bijwerkingen: deze variëren van mild tot zeer ernstig. Je arts zal regelmatig je bloed willen/moeten controleren. Het is bovenal van belang dat je niet zwanger bent of wordt tijdens de behandeling omdat isotretinoine bij het ongeboren kind tot ernstige misvormingen leidt. Een kuur met isotretinoine duurt gemiddeld 6 maanden.
Enkele bijwerkingen zijn:
- droge lippen: deze bijwerking treedt bij bijna iedereen die isotretinoine gebruikt op
- droge huid: een crème die de huid vet houdt is nuttig, maar gebruik die niet in het gezicht: dit kan de acne weer verergeren (vaak optredend)
- droge ogen: vooral bij mensen met contactlenzen. Kunsttranen bieden vaak uitkomst (vaak optredend)
- overgevoeligheid voor zonlicht (vrij vaak optredend)
- verergering van de acne klachten tijdens de eerste weken van de behandeling (regelmatig optredend)
- veranderingen van de stemming, soms zelfs depressie: neem dan direct contact op met de huisarts of dermatoloog (zeldzaam optredend)
- stijging van de vetten in het bloed (serumlipiden), eet dus niet te vetrijk voedsel tijdens de behandeling (vrij zeldzaam optredend)
- nachtblindheid (zeldzaam optredend)
- gewrichts- en spierpijn (zeldzaam optredend)
- ontsteking van de nagelwallen (vrij zeldzaam optredend)
Andere belangrijke punten bij de behandeling zijn:
- niet zwanger zijn of worden tijdens de behandeling tot 1 maand na de behandeling
- orale anticonceptie is mogelijk minder betrouwbaar in combinatie met isotretinoine
- de behandeling mag niet gecombineerd worden met antibiotica uit de tetracycline groep (tetracycline, doxycycline, minocycline)
- bloeddonoren: geef tijdens de behandeling tot 1 maand na de behandeling geen bloed
Over isotretinoine is een aparte folder beschikbaar.
